Een correct afschot is essentieel bij een plat dak om wateraccumulatie, lekken en vochtschade te voorkomen. De twee beste methoden voor het creëren van afschot zijn via de bouwconstructie zelf of via een schuine isolatielaag. Voor nieuwe daken vormt een helling in de dakopbouw de duurzaamste oplossing, terwijl afschot via isolatie het vaakst gebruikt wordt bij renovaties. In dit artikel vergelijken we de twee technieken in detail: plaatsing, materiaalkeuze, kostprijs, duurzaamheid en toepassingen. Je vindt hier een overzicht van de actuele marktprijzen volgens gebruikte materialen, en welk afschotsysteem het meest geschikt is voor jouw dak.
Wat is een afschot op een plat dak en waarom is het nodig?
Een afschot op een plat dak is een minimale hellingshoek in de dakopbouw die regenwater naar de afvoer leidt. De helling voorkomt waterophoping op het dakoppervlak.
Het aanbevolen afschot voor platte daken in België is minimaal 2% (2 cm per meter), conform TV 215 – WTCB-richtlijnen. Zonder afschot blijven plassen staan, wat leidt tot lekkages, mosgroei en snellere veroudering van dakbedekking.
Wat zijn de twee beste methodes om afschot te creëren?
De twee meest toegepaste methodes zijn:
- Afschot integreren in de bouwconstructie via hellingschape of houten spielatten.
- Afschot creëren met isolatieplaten in schuine vorm, vaak PIR-afschotplaten.
Beide systemen voldoen technisch, maar de keuze hangt af van het type project (nieuwbouw of renovatie), budget, dakstructuur en gewenste isolatiewaarde.
Hoe werkt afschot via hellingschape of spielatten?
Een afschot in de dakconstructie betekent dat de helling fysiek wordt aangebracht tijdens de bouw van het dakframe of de cementering.
Wat is een hellingschape?
Een hellingschape is een schuine cementdekvloer, vaak aangebracht bovenop een gewapend betonnen draagvloer. De helling wordt ingebouwd in de chape, meestal met een aflopend profiel naar de verholen goten.
- Voordelen: robuuste buitenlaag, perfecte hechtlaag voor roofing.
- Nadelen: zwaar (gemiddeld 2.000 kg/m³), lang uitharden (gemiddeld 7 dagen/2 cm laag).
Wat zijn houten spielatten?
Spielatten zijn houten latjes met verschillende dikten die op de draagstructuur van een plat dak worden geplaatst om een helling te creëren. Ze worden vooral gebruikt op houten daken of bij lichte constructies.
- Voordelen: goedkoper en sneller geplaatst dan chape, droog systeem.
- Nadelen: nauwkeurige plaatsing vereist, beperkte belasting mogelijk.
Hoe werkt afschot met schuine isolatieplaten?
Afschotisolatie is een thermisch isolatiemateriaal dat reeds onder een helling is gesneden. Populaire producten zijn PIR-afschotplaten, XPS, of EPS-platen.
De platen worden diagonaal geplaatst op de dakvloer en vervangen een klassieke isolatielaag. De plaatdikte varieert van dik naar dun in de richting van de afvoer en creëert zo de noodzakelijke hellingsgraad.
Wat zijn PIR-afschotplaten?
PIR (polyisocyanuraat) is een hardschuim isolatiemateriaal met een hoge Rd-waarde. Dit maakt het uitermate geschikt voor gebruik als thermische isolatie en afschot tegelijk.
Samenvatting van typische eigenschappen van PIR-afschotplaten:
| Dikte-top (mm) | Dikte-dal (mm) | Helling | Rd-waarde | Gemiddelde prijs per m² (excl. btw) |
|---|---|---|---|---|
| 100 | 80 | 2% | ± 4,26 | €32,84 |
| 80 | 60 | 2% | ± 3,83 | €29,26 |
| 60 | 40 | 2% | ± 2,93 | €23,79 |
Wat zijn de beschikbare hellingsvarianten?
De meeste fabrikanten leveren standaard hellingsrichtingen:
- Tweedelig afschot: naar twee zijden aflopende platen
- Enkelzijdig afschot: naar één punt zoals de dakgoot
- Afgeschuinde hoeken: voor interne waterafvoeren
Hoeveel kost afschot in de bouwconstructie?
De prijzen voor constructief ingebouwde afschotten zijn gemiddeld hoog door het maatwerk en arbeidsintensieve karakter.
| Werkwijze | Prijsindicatie (excl. btw) |
|---|---|
| Hellingschape | €1.700 – €2.000 per m³ |
| Spielatten op hout | €50 – €85 per m² totaal |
Bij hellingschape wordt de prijs vaak verrekend binnen het grotere dakdossier. Gemiddeld kost een chape-afschot voor een standaard garagebox (20 m²) dus €1.000 – €1.700.
Hoeveel kost afschotisolatie met PIR platen?
De prijs van PIR-afschotisolatie start vanaf €16,47 tot €38,11 per m², afhankelijk van:
- Dikte (hoe dikker, hoe duurder)
- Type helling (eenvoudig of complex)
- Leverancier en afnamevolume
Een volledige dakrenovatie van 50 m² met 60/70 mm PIR-platen komt neer op ±€1.200 à €1.400 materiaalprijs, exclusief plaatsing.
Wat zijn de voor- en nadelen van beide methodes?
| Aspect | Afschotconstructie | Afschotisolatie |
|---|---|---|
| Kosten | Hoger | Lager |
| Isolatiewaarde | Extra isolatie vereist | Geïntegreerd |
| Bouwtijd | Lang (uitharding) | Korter (droog systeem) |
| Gewicht | Zwaar (tot 2.000 kg/m³) | Licht (30–40 kg/m³) |
| Toepassing | Nieuwbouw | Renovatie en nieuwbouw |
| Complexiteit plaatsing | Hoog | Middel |
Wanneer kies je voor een hellingschape en wanneer voor PIR-afschot?
- Nieuwbouw: Hellingschape of houten constructies zijn technisch interessanter voor volledige controle over hellingsrichting.
- Renovaties: PIR-afschot biedt een praktische, lichte oplossing zonder de bestaande draagstructuur aan te passen.
Bij bestaande roofing mag je de isolatie rechtstreeks op de oude dakvloer plaatsen, wat arbeidsuren beperkt. Lees meer over hellingshape op chapewerken-jk.be
Kan je afschot combineren met vegetatiedaken of zonnepanelen?
Ja, maar het afschot moet behoud blijven onder een extra belasting zoals een groendak of zonnepanelen-installatie.
- Groendak-opbouw vereist extra laagdikte onder afschot én wortelwerende lagen.
- Zonnepanelen verhogen de puntbelasting, dus verstevigde isolatieplaten (min. 150 kPa druksterkte) zijn aangeraden.
Wat zegt de Vlaamse regelgeving over afschot van platte daken?
Volgens de EPB-regelgeving is een correct afschot vereist voor dakafdichting. Verder is een voldoende thermische isolatie verplicht:
- Nieuwbouw: K-peil ≤ K40, EPC ≤ 70 kWh/m²
- Renovatie: U-waarde plat dak ≤ 0,24 W/m²K
Met PIR-afschot 90/100 mm voldoe je gemiddeld aan deze eis.
Wat zijn de richtprijzen voor plaatsing door een vakman?
De arbeidskosten gespreid per methode:
| Afschotmethode | Plaatsingskosten/m² | Totaalprijs incl. materiaal (indicatief) |
|---|---|---|
| Hellingschape | €60 – €100 | €85 – €150 |
| Spielatten | €40 – €75 | €65 – €120 |
| PIR-afschotplaten | €35 – €55 | €55 – €90 |
Prijzen zijn exclusief btw en afhankelijk van complexiteit, bereikbaarheid en daktoestand.
Hoe kies je de juiste methode voor jouw dakproject?
De keuze hangt af van:
- Draagkracht van het dak (licht of zwaar?)
- Isolatienorm waaraan je moet voldoen
- Type dak (nieuwbouw of renovatie)
- Toekomstige plannen (groendak, airco, zonnepanelen?)
- Budget
Bekijk samen met een erkend dakwerker je dakstructuur en doelstellingen om correct afschot te implementeren.
Wat is de beste keuze voor afschot bij een plat dak?
De beste methodes om afschot te realiseren op platte daken zijn:
- Hellingschape of spielatten bij nieuwe daken of zware toepassingen.
- PIR-afschotisolatie voor bestaande daken, met directe combinatie van isolatie en waterafvoer.
Bij nieuwbouw past men vaak hellingschape toe voor structurele integratie, terwijl PIR-afschotplaten vooral bij renovatie het snelst en goedkoopst geplaatst worden. Afhankelijk van dakgrootte, draagstructuur en energiedoelen loont het om technisch advies en offerte op maat aan te vragen.
Voor professioneel advies en correcte uitvoering kan je terecht bij de erkende vakmensen van dakwerkendehaeck.be. Zo ben je zeker dat jouw plat dak voldoet aan alle technische en regelgevende eisen, nu én in de toekomst.