Asbest leien werden vroeger veel gebruikt als dak- en gevelbekleding vanwege hun duurzaamheid en brandwerende eigenschappen. Ze bestaan uit vezelcement vermengd met asbestvezels en zijn vooral terug te vinden op gebouwen uit de 20e eeuw. Maar hoe herken je asbestleien? Wat zijn de gezondheidsrisico’s? En hoe kan je ze veilig laten verwijderen? In dit artikel krijg je antwoord op de meest voorkomende vragen over asbestleien en ontdek je alles over de wetgeving en kosten met betrekking tot de verwijdering van asbesthoudend materiaal.
Wat zijn asbestleien?
Asbestleien zijn leien gemaakt van vezelcement waarin asbestvezels zijn verwerkt. Hierdoor zijn ze extreem stevig, brandwerend en bestand tegen verschillende weersomstandigheden. Ze werden vooral tussen 1945 en 1995 gebruikt, voornamelijk voor daken en gevels van woningen, schuren en openbare gebouwen.
Asbestleien kunnen ruwweg in twee categorieën worden onderverdeeld:
- Hechtgebonden asbestleien: de asbestvezels zitten stevig vast in het cement, waardoor er minder snel vezels vrijkomen.
- Niet-hechtgebonden asbestleien: deze bevatten losliggende asbestvezels die gemakkelijker vrijkomen bij beschadiging, slijtage of breuk.
Hoe kan je asbest leien herkennen?
Het herkennen van asbestleien kan soms lastig zijn zonder laboratoriumanalyse. Toch zijn er enkele visuele kenmerken waaraan je asbesthoudende leien kan herkennen.
Welke uiterlijke kenmerken hebben asbestleien?
Asbestleien hebben vaak de volgende kenmerken:
- Kleur: grijs, donkergrijs, zwart of verweringspatina (bruin-groenachtige gloed).
- Textuur: gladde of licht ruwe oppervlakte.
- Afmetingen: vaak rechthoekig (40 x 30 cm, 60 x 30 cm).
Zijn er markeringen of codes zichtbaar?
Sommige asbestleien hebben markeringen op de achterzijde met codes of fabrikantenlogo’s. Als de leien geproduceerd zijn vóór 1999, is er een grote kans dat ze asbest bevatten. Leien zonder “NT” (Nieuw Technologie) aanduiding bevatten meestal asbest.
Hoe test je of leien asbest bevatten?
De enige 100% betrouwbare methode is een laboratoriumtest. Dit kan door een staal van de lei door een erkend laboratorium te laten analyseren.
Wat zijn de gezondheidsrisico’s van asbestleien?
Het grootste gevaar van asbestleien ontstaat wanneer de asbestvezels in de lucht terechtkomen en ingeademd worden. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
Welke ziekten worden veroorzaakt door asbest?
Blootstelling aan vrijgekomen asbestvezels kan leiden tot:
- Asbestose: een chronische longziekte door inademing van asbeststof.
- Mesothelioom: een zeldzame, maar agressieve vorm van kanker in het longvlies of buikvlies.
- Longkanker: verhoogd risico bij langdurige blootstelling.
Wanneer vormen asbestleien een risico?
- Beschadiging of breuk: bij het zagen, boren of verwijderen kunnen vezels vrijkomen.
- Verwering: sterk verweerde asbestleien kunnen spontaan asbestvezels loslaten.
Mag je zelf asbestleien verwijderen?
Het wordt sterk afgeraden om zelf asbestleien te verwijderen vanwege de gezondheidsrisico’s. In Vlaanderen gelden strikte regels rond de verwijdering van asbesthoudend materiaal.
Wat zegt de wetgeving over asbestverwijdering?
- Particulieren mogen enkel intacte hechtgebonden asbestleien verwijderen met de juiste voorzorgsmaatregelen.
- Niet-hechtgebonden en beschadigde leien mogen alleen door een gecertificeerd asbestverwijderaar worden weggehaald.
Wat zijn de veiligheidsmaatregelen bij verwijderen?
Indien je toch zelf asbestleien mag verwijderen, moet je:
- Beschermende kledij en een FFP3-masker dragen.
- Leien nat maken om stofvorming te minimaliseren.
- Leien voorzichtig losmaken zonder ze te breken.
- Leien in dubbel verpakte plastic zakken afvoeren naar een erkend asbestverwerkingspunt.
Wat kost het verwijderen van asbestleien?
De kostprijs voor het verwijderen van asbestleien varieert afhankelijk van oppervlakte, toegankelijkheid en de keuze tussen zelf verwijderen of laten verwijderen door een specialist.
Wat kost een asbestinventarisatie?
Vooraleer je asbest laat verwijderen, is een asbestinventarisatie vaak verplicht:
- Eenvoudige inventarisatie: €350 – €600
- Gedetailleerde analyse met staalafname: €800 – €1.500
Wat is de prijs per m² voor verwijdering?
De gemiddelde kosten voor de verwijdering van asbesthoudende leien liggen tussen €15 en €30 per m², inclusief verpakking en afvoer.
Wat zijn de alternatieven voor asbestleien?
Na het verwijderen van asbestleien, moet het dak opnieuw worden bekleed. Er bestaan diverse veilige en duurzame alternatieven.
Welke dakbedekkingen zijn geschikt als vervanging?
- Vezelcementleien zonder asbest
- Dakpannen (beton of keramisch)
- Zinken of metalen dakbedekking
- Groendaken (sedum of mosdaken)
Wat is de prijs van nieuwe dakbedekking?
De kostprijs voor nieuwe dakbedekking varieert per materiaal:
- Vezelcementleien: €20 – €50 per m²
- Dakpannen: €30 – €70 per m²
- Zinken dak: €80 – €140 per m²
Kan je een premie krijgen voor asbestverwijdering?
De Vlaamse overheid stimuleert de verwijdering van asbest via premies en subsidies.
- Premie voor asbestverwijdering in combinatie met dakisolatie: €8 – €12 per m².
- Aanvullende gemeentelijke subsidies mogelijk afhankelijk van regio.
Wat zijn de regels rond de verplichte verwijdering van asbest in België?
In Vlaanderen geldt een asbestafbouwbeleid met als doel tegen 2040 asbestveilig te zijn.
- Vanaf 2022 is een asbestattest verplicht bij de verkoop van woningen ouder dan 2001.
- Tegen 2032 moeten asbesthoudende dakbedekkingen in slechte staat verplicht verwijderd worden.
Conclusie
Asbestleien komen nog steeds veel voor op daken en gevels van oudere gebouwen. Ze vormen een gezondheidsrisico wanneer ze beschadigd of verweerd zijn. Voor een veilige verwijdering en correcte afvoer is het sterk aangeraden om een erkend asbestspecialist in te schakelen. Daarnaast kan je vaak aanspraak maken op premies en subsidies om de kosten te drukken. Wil je jouw dak renoveren en asbestleien laten vervangen? Dakwerken De Haeck helpt je graag met deskundig advies en een veilige verwijdering van asbesthoudende materialen.