Een leien dak reinigen gebeurt het veiligst met een biologisch reinigingsmiddel en een lage-drukreiniger (max. 80 bar), in neerwaartse richting. Zo voorkom je infiltratie of beschadiging van de natuurleien. In dit artikel lees je hoe je stapsgewijs te werk gaat, welke producten geschikt zijn, welke technieken je beter vermijdt, en of je beter zelf aan de slag gaat of een dakreiniger inschakelt. Je ontdekt hier ook tips rond het onderhoud, kosten, levensduur én veiligheid.
Wat is een leien dak en waarom is onderhoud ervan belangrijk?
Een leien dak is een dakbedekking bestaande uit natuur- of kunstleien en vereist regelmatig onderhoud om verwering, mosgroei en waterinfiltratie te voorkomen.
Leien zijn gemaakt van natuursteen (zoals arduin of leisteen) of vezelcement en hebben een levensduur van 40 tot 100 jaar, afhankelijk van het soort lei en de onderhoudsfrequentie. Door blootstelling aan vocht en schaduw ontstaan mossen, algen of schimmels die het oppervlak poreus maken of dakleien zelfs kunnen laten loskomen.
Wat zijn de eigenschappen van natuurleien versus vezelcementleien?
De eigenschappen van natuurleien zijn:
- Bestand tegen UV-licht
- Levensduur tot 100 jaar
- Duurder in onderhoud en installatie
- Geen pigmentvervaging
De eigenschappen van vezelcementleien zijn:
- Kunstmatig, goedkoper materiaal
- Levensduur ± 40 jaar
- Gevoeliger voor mosvorming
- Vaak beschermd met coatinglaag
Hoe herken je dat een leien dak toe is aan reiniging?
Een leien dak moet worden gereinigd wanneer er zichtbare mosvorming, zwarte vervuiling of waterdoorlating optreedt ter hoogte van overlappen of afvoeren.
Veel voorkomende indicatoren zijn:
- Mossen of algen over grote dakoppervlakken
- Water dat achter de leien sijpelt
- Groene verkleuringen op de leien
- Vervuiling op dakranden of in de goot
Hoe snel groeien mossen terug na reiniging?
Mossen groeien gemiddeld terug binnen 3 tot 6 jaar zonder nabehandeling. Met desinfectiemiddel of impregnatie vertraagt hergroei tot 7 tot 12 jaar.
Wat zijn de stappen om een leien dak correct te reinigen?
Het stappenplan voor het reinigen van een leien dak bestaat uit 6 essentiële fasen voor een veilig en langdurig resultaat.
- Inspecteer en controleer waterdichtheid van het dak
- Beveilig goten en omgeving
- Breng geschikt reinigingsmiddel aan
- Spoel met een lage-drukreiniger
- Desinfecteer tegen toekomstige mosvorming
- Impregneer voor extra bescherming
Welke beschermingsmiddelen gebruik je bij het reinigen?
Gebruik zeker de volgende beschermingsmiddelen:
- Dakveiligheidslijn en harnas
- Stofmasker (FFP3) tegen schimmelsporen
- Veiligheidshandschoenen
- Veiligheidsbril bij gebruik van reinigingsmiddelen
Hoe dek je goten correct af?
De goten worden afgedekt met fijne roosters, gaas of doek om mos, vuil en chemicaliën op te vangen en verstoppingen te voorkomen.
Welk reinigingsmiddel gebruik je op een leien dak?
Een biologisch afbreekbaar anti-mosmiddel of algicide met pH-waarde tussen 6 en 9 is geschikt voor natuurleien.
Reinigingsmiddelen die gebruikt worden voor leien daken zijn:
| Producttype | Toepassing | pH-waarde | Geschikt voor Natuurlei? |
|---|---|---|---|
| Biologisch anti-mosmiddel | Sprayen & inwerken | 6 – 8 | Ja |
| Alkalisch reinigingsmiddel | Algen verwijderen | 8 – 9 | Ja, met spoeling |
| Chloorhoudende bleek | Schimmel/bleekmiddel | >11 | Nee, schadelijk |
| Azijn | Doe-het-zelf | <5 | Nee, aantasting kalksteen |
Let op: gebruik geen producten met zuren of hoge alkalinewaarden (pH > 9) bij natuurstenen daken.
Hoe lang laat je het reinigingsmiddel inwerken?
Het reinigingsmiddel moet 20 tot 30 minuten inwerken bij vochtige weersomstandigheden. Vermijd sterke zon want verdamping vermindert effectiviteit.
Hoe gebruik je een hogedrukreiniger veilig op leien?
Gebruik een hogedrukreiniger op lage druk (max. 60 – 80 bar), met een brede sproeikop, steeds van boven naar beneden gericht.
Hogedrukreiniging moet vermijden dat water onder de overlappende leien komt. Gebruik daarom deze instellingen:
- Druk: 60 – 80 bar
- Afstand tot lei: ≥ 25 cm
- Spuitmond: breed (≤ 40° sproeihoek)
Richt altijd naar beneden onder de hellingshoek van het dak, nooit schuin of omhoog.
Waarom is hogedruk boven 100 bar gevaarlijk?
Bij >100 bar kan de waterstraal:
- Leien doen opspringen of breken
- Water achter overlappen persen
- Natuursteen poreus maken
Daarom kiezen professionals voor lage druk met gecertificeerde apparatuur.
Hoe desinfecteer je leien tegen hergroei?
Leien worden na de reiniging behandeld met een schimmel- en sporendodend desinfectiemiddel (algicide zonder chloor).
Toegestane verdelgers op leien zijn:
- Biologische sporendoders
- Kaliumzouten van vetzuren
- Quaternaire ammoniumverbindingen (QAV’s)
Deze producten doodden resterende algen, schimmels en mossen en verhinderen snelle hergroei van sporen.
Wanneer breng je het desinfectiemiddel aan?
Desinfecteer het dak maximaal 24 uur na reiniging, op een droge dag zonder regenval binnen 12 tot 24 uur na aanbrengen.
Waarom zou je het dak impregneren na reiniging?
Impregneren herstelt en versterkt de waterafstotende eigenschappen van de lei en voorkomt mosgroei, kalkuitbloei en bevriezing.
Een goed impregneermiddel:
- Is dampopen
- Vormt geen film
- Is UV-bestendig
Impregneren verlengt de levensduur van leien met 5 tot 10 jaar afhankelijk van product en toepassing.
Hoe lang blijft een coating of impregnatie actief?
Een kwaliteitsimpregnatie blijft gemiddeld 8 tot 12 jaar effectief. Er is na die periode opnieuw nabehandeling nodig.
Wat zijn de kosten om een leien dak te reinigen?
De prijs voor professionele reiniging van een leien dak ligt tussen de €9 tot €15 per m², inclusief reinigingsmiddel, spoeling en desinfectie.
| Optie | Prijs per m² | Inbegrepen |
|---|---|---|
| Doe-het-zelf enkel reiniging | €2 – €5 | Middel, ladder en water |
| Professionele reiniging | €9 – €15 | Inspectie, reiniger, spoeling |
| Met desinfectie en coating | €13 – €19 | Alle stappen + nabehandeling |
Bij oudere daken wordt ook dakrenovatie of vervanging geadviseerd als meer dan 25% van de leien beschadigd zijn.
Wat zijn de risico’s om zelf een leien dak te reinigen?
De risico’s bij doe-het-zelf reinigen zijn:
- Dakbeschadiging door verkeerde druk
- Onveilig werken op hoogte
- Onjuist productgebruik (bijtende stoffen)
- Onvolledige verwijdering van mossen
Professionele dakreinigers werken met klimbeveiliging en geschikte toestellen, en garanderen volledige en veilige behandeling.
Wat zijn de beste tips voor langdurig resultaat?
De beste tips voor langer resultaat en minder onderhoud zijn:
- Gebruik biologisch afbreekbare producten zonder zuren of chloor
- Vermijd hoge druk en verkeerde instelling
- Reinig alleen bij droog weer om uitspoeling te voorkomen
- Combineer reiniging altijd met desinfectie of coating
- Controleer jaarlijks je dak op nieuwe mosvorming
- Reinig om de 5 jaar of bij zichtbare tekenen van mos
- Laat je dak minstens één keer professioneel reinigen
Wanneer kies je best voor professionele dakreiniging?
Professionele reiniging is aanbevolen wanneer:
- Het dak hellend en ≥ 2 meter hoog is
- De leien ouder zijn dan 15 jaar
- Er sprake is van ernstige vervuiling of lekkage
- Je geen dakveiligheidssysteem of ervaring hebt
Dakwerkendehaeck.be beschikt over jarenlange ervaring in het reinigen, coaten en herstellen van leien daken binnen Vlaanderen, met gebruik van gecertificeerde producten en veilige technieken.
Is zelf een leien dak reinigen verstandig?
Zelf een leien dak reinigen kan als het dak jong, goed toegankelijk en licht bevuild is, op voorwaarde dat je weet welk reinigingsmiddel en druk je moet gebruiken. Bij oudere of sterk vervuilde daken is een professionele reiniging niet alleen doeltreffender, maar voorkomt ook schade aan het materiaal of structurele problemen zoals vochtinfiltratie. Volg altijd een systematisch stappenplan, zorg voor veiligheid bij dakwerken en besteed aandacht aan nabehandeling. Zo verleng je de levensduur van je leien dak met meerdere jaren.
Advies of offerte op maat nodig? Bezoek dakwerkendehaeck.be en laat je begeleiden door een erkende dakexpert in jouw regio.